Gerco Murre
Boomverzorging
WAT IS HET
Volgt u mij al op sociale media?
Een Zeeuwse volkskunst en ambacht
Het snijden van een ‘paeremes’, onze Zeeuwse volkskunst, is een ambacht dat bijna vergeten was. Het is een mes wat in de negentiende eeuw veel gezien en gebruikt werd. Een boer of landbouwer had er één op zak. Ze gebruikten het mes dagelijks tijdens hun werk. De rijke boeren hadden een heft van zilver, het mesheft van palmhout kwam er eerst voor de arme boeren. Het houten heft en het maken van paeremessen is onze Zeeuwse volkskunst die met name op Walcheren en Zuid-Beveland veel werd uitgeoefend door de plattelandsbevolking die dit als bijverdienste deden. Ze werden ook wel snijders genoemd.
De naam, ‘paeremes’ verwijst naar het span paarden wat op de meeste heften als bekroning is uitgesneden. Er waren ook andere versieringen die christelijke verhalen uitbeeldden of bijvoorbeeld een abstracte stijl hadden. Maar het traditionele ontwerp is een heft met een span paarden. Paarden waren een belangrijk symbool van welvaren op de boerderij. Soms werden ook andere boerderijwerktuigen/gereedschappen in het heft verwerkt.
HET PROCES IN BEELD
De drie stappen
Er zijn drie belangrijke stappen in het proces van het maken van een mesheft. Het ontwerp van het mesheft, het houtsnijwerk en de afronding. Als laatste het in gebruik nemen van het mes.
Deze drie stappen zijn in beeld gebracht!
01
Ontwerp
Eerst zaag en klief ik het stammetje tot de juiste vorm voor het mesheft. Daarna ontwerp ik het idee voor het mesheft op papier, zodat ik dit kan gebruiken als voorbeeld en kan overnemen op het hout voor het heft.
Op het hout teken ik het gewenste ontwerp. Ik maak mijn ontwerp zelf. Soms zijn ze gebaseerd op de traditionele ontwerpen van de paeremessen, maar ik bedenk meestal een eigen ontwerp met een verhaallijn die ik verwerk.
02
Houtsnijden en afronding
Het houtsnijden is een precies werk. Ik snij alles uit volgens het getekende patroon. Dit neemt rond de honderd uren in beslag.
Het houten mesheft wordt als het helemaal klaar is pas bevestigt aan het lemmet. Sommige messen hebben een zilveren ring, andere messen een metalen ring.
03
In gebruik nemen
Het uiteindelijke doel is natuurlijk om het mes in gebruik te nemen. Ik heb zelf een klein mes in gebruik tijdens mijn outdoor vakanties en op mijn werk. Het mesheft kan ook als siervoorwerp in huis gelegd worden of bijvoorbeeld gebruikt worden bij het koken.